Gdańsk, idylliczne miasto nad Motławą, którego ekscytująca historia sięga 1000 roku, jest miastem z wieloma atrakcjami.
W wojnie Gdańsk został niemal całkowicie zniszczony przez wojska radzieckie, ale prawie wszystkie budynki zostały zrekonstruowane wedlug historycznej dokumentacji.
Z turystycznej mapy Trójmiasta masz wstęp do 22 muzeów, zniżki dla 250 partnerów i możliwość korzystania z transportu publicznego.
Mapa jest biurze turystycznym, w ul. Długi Targ 28/29, rownież dostępna na stacji lub na lotnisku.
Większość zabytków znajduje się w historycznym „Mieście prawa” (Główne Miasto), w zabytkowym centrum miasta, zaledwie niecałe 100 metrów, wszystkie chodniki są bardzo blisko. Na głównych ulicach Głównego Miasta, ul. Długa jak i Długi Targ, mieszczą się najbardziej interesujące budynki.
Pomiędzy południowym końcem Długiego Targu i nabrzeża przechodzi się przez tzw Zieloną Bramę, zielona nie jest już tak naprawdę… w czasie, gdy została zbudowana, w rzeczywistości wykonana była z zielonego piaskowca, temu zawdzięcza swoją nazwę.
Brama została zaprojektowana w 1571 przez architekta Hansa Kramera z Drezna i zbudowana w Europie Wschodniej z rzadko spotykanym stylem flamandzkiego manieryzmu. Brama wygląda jak Zamek i powinna kiedys służyć Rezydencji Królów Polski, jednak nigdy nie była przez nich używana. Zamiast tego ustawił tutaj były Prezydent Lech Wałęsa swoje biuro z widokiem na Port.
W większości miast, rynek jest bardziej prostokątnym placem,w Gdańsku, jest jak mila na spacer, z wysokimi, bogato zdobionymi patrycjuszowymi domami z obu stron. Tutaj mieszkali kiedyś zamożni obywatele i bogaci kupcy z hanzeatyckiego miasta Gdańska. Na północnym końcu ulicy znajdują się dwa najpiękniejsze budynki ulicy, Dwór Artusa z Fontanną Neptuna i Ratusz Głównego Miasta.
Również… zwana Steffen kamienią lub Speymann kamienicą, znajduje się w pobliżu Dworu Artusa.
Została wzniesiona dla burmistrza Gdańska Jana Speymanna bogatego kupca, biznesmena i światowego mecenasa sztuk.
Dzięki bogatej fasadzie w stylu flamandzkiego manieryzmu, pozłacanych figur i wystawnych elementów dekoracyjnych, kamienica jest od 1609 jednym z najbardziej znanych budynkow gdańskich w Głównym Mieście, a może jedmym z najpiękniejszych.
Pierwsza wzmianka o Dworze Artusa.
Najpierw służył jako miejsce spotkań szlachty i bogatych kupców, do dziś pamięta się bar piwny z tych spotkan.
1476 spłonął budynek doszczętnie i dziedziniec został przebudowany w stylu późnogotyckim. Jednakże, nastąpiły rekonstrukcje w stylu renesansowym, a później doszło poddasze, a także rzeźby, które zostały dodane do okien, symbolizujące cnotę obywatelską.
Wizytówką Dworu jest chyba bez wątpienia Wielka Sala, która jest najpiękniejszą w Gdańsku. Tutaj Günther Grass otrzymał tytuł honorowego obywatela miasta.
Warto również zobaczyć pompatyczne wnętrze Dworu. Poza kilkoma obrazami z epoki renesansu i rzeźb z okresu późnego gotyku, zwłaszcza 12-metrowy największy renesansowy piec w Europie z 1546 złożony z 520 ozdobnych kafli i “Sąd Ostateczny” Antona Möllera.
Ratusz Głównego Miasta oznaczał koniec Długiego Targu.Pierwszy budynek został wzniesiony w tym samym miejscu, na początku 14 wieku, po pożarze w 1556, oryginalny gotycki ratusz został przebudowany w stylu manieryzmu.
Dzisiaj w dawnym Ratuszu znajduje się Historyczne Muzeum Miasta.
Przede wszystkim warto zobaczyć Salę Czerwoną z 25 wspaniałych malowideł sufitowych przez Isaaka van den Blocke, które są oprawione w piękne rzeźby i kominka z herbem Gdańska.
Z 81 metrowej wieży,na której górnym szczycie posąg króla polskiego Zygmunta II od 1561 pokryta złotem, oferuje wspaniały widok na całe miasto.
Ulica Długa jest przedłużeniem Długiego Rynku. Razem, stanowią te dwie ulice dawny Trakt Królewski – stąd szła szlachta przez stary Gdańsk do Ratusza Głównego Miasta.
Dom Uphagena położony przy ulicy Długiej 12 jest jedną z niewielu w Europie kamienic mieszczańskich z XVIII wieku dostępnych do zwiedzania. Jest to jeden z najważniejszych zabytków Gdańska.
Nieruchomość w 1775 roku nabył kupiec Johann Uphagen i zbudował Dom Kultury, który pozostał w rodzinnej własności do 1910. Już w 1911 roku kamienica została przekształcona w Muzeum Wnętrz Mieszczańskich.
… albo też Brama Długouliczna stojąca przy wejściu do ulicy Długiej. Jak z wielu atrakcji miasta, Brama zachowała się w charakterystycznym stylu manieryzmu niderlandzkiego, ozdobiona wieloma rzeźbami i grafikami.
Za bramą widać już Przedbramę (Katownia i Wieża Więzienna), która służyła jako więzienie przez długi czas, zanim przeniósł się tam Muzeum Bursztynu i Wysoką Bramę, która stanowi koniec Drogi Królewskiej.
Do bramy przylega zabytkowy Dwór św. Jerzego pochodzącego z późnego gotyku.
Żywica z Bałtyku jest tak ściśle związana z “złotym” miastem, że to Muzeum jest naprawdę absolutną koniecznością.
W zabytkowym kompleksie, w którym były kiedyś tortury, pręgierz i więzienie miasta, można na 5 piętrach poznać historię powstania bursztynu, jego właściwości, pozyskiwanie i skomplikowaną jego obróbkę.
Nowoczesna architektura, elementy multimedialne i nowoczesne udogodnienia czynią pokaż warty do zobaczenia.
Ponadto zobaczyć można tu także wystawę historyczną budynku i cele więzienne. Pierwsza przedstawia przygotowanie do egzekucji, kolejna obrazuje typowe miejsce odosobnienia, zaś w ostatniej można zobaczyć narzędzia służące do wymuszania zeznań.
Wieży Więziennej w Katowni z wysokości 40 metrów można podziwiać panoramę miasta.
Pomiędzy Kościołem Mariackim, a promenadą nadbrzeża Motławy przebiega Ulica Mariacka, jedna najbardziej zachwycająca z gdańskich uliczek.
W wąskich, bogato zdobionych kamienicach z podwyższonymi tarasami, słynnymi gankami znajduje się wiele barów i kawiarni, które zapraszają do odpoczynku.
W piwnicach kamienic jest wiele galerii, sklepów, bursztynowe salony, warsztaty rzemieślnicze. Ulica tętni życiem przez cały rok. Często koncertują tutaj studenci i absolwenci Akademii. Jeśli chcesz wziąć pamiątkę z bursztynu do domu jest to na pewno dobre miejsce.
Budynek w stylu neogotyckim został zbudowany w 1896 roku w miejscu, gdzie wcześniej stał klasztor Dominikanów. Z tego powodu, sala u wielu mieszkańców nadal nazywa się “Hallą dominikańską” nawet jeśli dzisiaj z starego klasztoru, pozostał naprzeciwko tylko Kościół św. Mikołaja (jedna z najstarszych świątyń Gdańska, której historia rozpoczyna się w XII w.)
Tutaj, na uboczu szlaku turystycznego, gdańszczanie robią zakupy świeżych produktów w rozsądrych cenach. Na poziomie piwnicy gdzie znajdują się stoiska spożywcze jest skansen archeologiczny z ekspozycją fundamentów apsydy najstarszego gdańskiego kościoła romańskiego.
Wyjątkowa atmosfera na rynku jest również na placu „zieleniak” na zewnątrz Halli. Tutaj oferują handlarze w tym emeryci zarabiając na swoje utrzymanie w zależności od sezonu truskawki, kwiaty, miód, grzyby, dynie i wiele więcej.
Za Ratuszem stoi Kościół Mariacki „Korona miasta Gdańska” zbudowany jak na wieczność.
Jest to jeden z największych, kościółów ceglanych na świecie (105 metrów długości i 66 metrów szerokości). Może pomieścić do 25000 osób wewnątrz trójnawowej hali kościóła z jego skomplikowaną siecią, sklepień gwiaździstych i kryształowych oraz 37 olbrzymich okien.
Duża część cennego wyposażenia wnętrza zostały niestety utracone w czasie wojny, utrzymały się 500 płyt nagrobnych, trzy-skrzydlaty ołtarz główny oraz kopia słynnego na całym świecie obrazu “Sąd Ostateczny” Hansa Memlinga, oryginalny wisi w Muzeum Narodowym.
Jedną z największych atrakcji kościoła jest 12 metrowy zegar astronomiczny z 1470, który każdy dzień o godz: 12:00 ustawia figury gry do ruchu.
Pod żadnym pozorem nie należy przegapić zwiedzanie 80-metrowej wieży, widoki Gdańska są fantastyczne, ale na 400 kroków, na pewno potrzebna jest wytrzymałość i brak zawrotów głowy.
Kaplica jest jedyną barokową świątynią Głównego Miasta. Została ufundowana dla gdańskich katolików przez Jana III Sobieskiego i Prymasa Polski Andrzeja Olszewskiego. Wybudowano ją w latach 1678-1681 według projektu architekta królewskiego, Tylmana van Gamerena.
Kaplica, wbudowana pomiędzy kamienice, ma dekoracyjną, bogato rzeźbioną fasadę frontową, zwieńczoną kopułą.
W centralnym punkcie fasady umieszczono wielki kartusz herbowy z symbolami Polski, Wielkiego Księstwa Litewskiego i herbem Sobieskich.
1444 przyznano budynkowi jego obecny wygląd. Został zbudowany w stylu gotyku ceglanego i jest dzisiaj jednym z najstarszych urządzeń dźwigowych tego typu w Europie.
Składa się z dwóch ceglanych baszt, a pomiędzy nimi umieszczony został drewniany mechanizm dźwigu z kołem pasowym. Przeznaczeniem jego był przeładunek towaru – głównie piwa, stawianie żagli również jako brama miejska z funkcją obronną.
W II wojnie światowej został całkowicie zniszczony. Drewniana konstrukcja zostala spalona jednak ocalały mury.
W latach 50-tych, brama została odbudowana według projektu Stanisława Bobiński i przeniesiona do Muzeum Morskiego w Gdańsku, który jest częścią Narodowego Muzeum Morskiego.
Muzeum organizuje wystawy o historii gdańskiego portu i umożliwia zwiedzającym obejrzenie wnętrza Żurawia wraz z jego mechanizmem dźwigowym.
Brama jest symbolem miasta Gdańska i prawdopodobnie najbardziej fotografowanym budynkiem w mieście.
Budynek został ukończony w 1605 roku i jest dziełem jednego z najwybitniejszych gdańskich architektów epoki, Antoniego van Obbergena.
Wieżyczki, szczyty, dwa portale ozdobione herbem i rzeźby z brązu są typowe dla stylu manieryzmu niderlandzkiego. Budynek został zbudowany kiedyś, jak sama nazwa wskazuje, do przechowywania zwłaszcza brońi i amunicji.
Dziś dawny arsenał używany jest przez Akademie Sztuk Pięknych Gdańska.
Wyjątkowy obiekt średniowiecznej architektury technicznej o charakterystycznym ogromnym dwuspadzistym dachu, wzniesiony na Starym Mieście na kanale Raduni przez Zakon Krzyżacki w 1350 roku był największą inwestycją przemysłową ówczesnej Europy.
Wyposażony był w 18 kół wodnych średnicy 5 m co stanowiło wielkie osiągnięcie techniczne. Pełnił funkcje młyna, spichlerza i piekarni do 1945 r. Przez d długi czas Wielki Młyn należy do największych w Europie i jest jedenym z najważniejszych budynków rolniczych.
Dziś w jego gotyckich wnętrzach, znajduje się centrum handlowe.
Kościół św Katarzyny, naprzeciwko młyna, jest najstarszym kościołem w mieście. Jego budowa rozpoczęła się w 1227 r. a w ciągu wieków został przebudowany i powiększony.
W kościele mieści się Muzeum Zegarów Wieżowych – oddział Muzeum Historycznego Miasta Gdańska.
Wewnątrz znajdziesz wspaniały obraz tryptyk Antona Möllera, “malarza w Gdańska”, a także obrazy Jakoba Schmidta i Izaaka van den Block. W kościele mieści się Muzeum Zegarów Wieżowych – oddział Muzeum Historycznego Miasta Gdańska oraz grób wybitnego gdańskiego astronoma Jana Heweliusza.
Na północ od sielankowego Starego miasta wystają naraz w górę za murami zardzewiałe dźwigi.
W lecie 1980 tutaj została w dawnej Lenin-Stoczni napisana światowa historia. W tym czasie robotnicy strajkowali z powodu podwyżek cen – to były narodziny Solidarności.
Z masowego strajku, w krótkim czasie doszlo do masowego ruchu, krory zjednoczył miliony Polaków. Polska została zjednoczona w krótkim czasie na czele przywódcy Lech Wałęsa. Po walce wtą i z powrotem, Solidarność została uznana za pierwszy wolny związek zawodowy w bloku sowieckim – ale upadek komunizmu nie był do powstrzymania.
1990 Lech Wałęsa został pierwszym demokratycznie wybranym prezydentem Polski.
Trzy gigantyczne krzyże na Placu Solidarności przed stocznią, przypominają poległych stoczniowców, którzy wypowiadali się przeciwko reżimowi.
Tuż obok stoczni znajduje się w bunkier z wystawą “Drogi do Wolności”, która daje wgld w wydarzenia z 1980.
Także interesujący jest w ostoczni dostępny obszar, chociaż stocznia jest dziś nadal w użytku. Części stoczni zostały odkryte przez lokalnych artystów, którzy założyli tutaj studio.
Oliva jest jedą z najpiękniejszych dzielnic Gdańska. Należała przez wieki do Zakonu Cystersów, który zbudowli park z angielskim ogrodem, palmiarnie, stawy i piękne aleje, ogród botaniczny Gdańska, Kościół, Klasztor, a także rezydencje opatów.
Tzw. Pałac Opatów został zbudowany w 1756 roku przez ostatniego polskiego opata Klasztoru Cystersów. Dziś w Pałacu Opatów znajduje się Dział Sztuki Współczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku.
Atrakcją w Olivie jest z pewnoścąi Katedra Oliwska, trójnawowa Bazylika z transeptem i obejściem wokół prezbiterium, wznoszona etapami w okresie: romańskim i romańsko-gotyckim (XIIIw.) oraz gotyckim (2.poł.XIVw.).
Jest to zdecydowanie najdłuższy cysterski kościół na świecie, w którego wnętrzu znajdują się dzieła sztuki sakralnej, stylów: barokowego, renesansowego, klasycznego oraz rokokowego.
Ozdobą katedry jest słynny rokokowy prospekt organowy jeden z największych na świecie. Posłuchać można codziennie koncertu organowego (muzykę dawnych mistrzów-Bacha słynna Toccata d-moll, Schuberta, Gounoda Ave Maria, Albinionego, Mendelssoha i innych. W trakcie gry poruszają się anioły z trąbami i dzwonami.
Od roku 1958 w katedrze organizowane są latem corocznie Międzynarodowe Festiwale Muzyki Organowej.
Jedną z części Muzeum jest Żuraw, w którym znajduje się wystawa poświęcona historii polskiej Marynarki Wojennej i życia w średniowiecznym mieście portowym w Gdańsku
Z drugiej strony Motławy, Ołowianka, są trzy zabytkowe spichlerze renesansowe, które pokazują ciekawe wystawy. Między innymi można zobaczyć tutaj ładunek z 1627 zatopionej szwedzkiej karaweli. Ponadto informuje spichlerze o historii polskiej żeglugi z modeli statków i portów. Można też zobaczyć mundury i stare szwedzkie armaty z wojen szwedzko-polskich.
Obok wyspy znajduje się zacumowany frachtowiec “Sołdek”, pierwszy po wojnie w Gdańsku zbudowany statek towarowy do transportu rudy i węgla. “Sołdek” należy również do muzeum i można zwiedzać.
Dla wygody zwiedzających pomiędzy wyspą Ołowianką a Żurawiem kursuje w godzinach pracy muzeum, co 15 min. prom „Motława”.
W dniu 1 września 1939 roku polska baza przeładunku broni i amunicji, która stała na półwyspie Westerplatte przy ujściu Wisły, została bombardowana z niemieckiego pancernika “Schleswig -Holstein” – to był początek drugiej wojny światowej.
1500 niemieckich żołnierzy bombardowali i ostrzeliwali z powietrza z ciężkiej artylerii i samolotów stacjonujących na Westerplatte 182 polskich żołnierzy, którzy bronili się przez siedem dni. Wobec zdecydowanej przewagi nieprzyjaciela i wyczerpania załogi, major Henryk Sucharski podjął decyzję o kapitulacji. Twardy opór polskich żołnierzy wzbudził uznanie nawet wśród Niemców.
O walkach nadal świadczą zrujnowane baraki, bunkry i małe wystawy w wartowni. Od 1966 pomnik Westerplatte jest Miejscem Pamięci Narodowej, upamiętniający walki z 1939r. Obrona Westerplatte jest jednym z symboli oporu polskiego przeciw hitlerowskich Niemiec.
Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznej kilka razy w roku organizuje tutaj festyny historyczne z pokazami rekonstrukcyjnymi, które są wyjątkowo godne zobaczenia.